Şimdiki Çocuklar Meslekleri Deneyerek Öğreniyor: KidZania

KidZania, 4-14 yaş arasındaki çocuklara rüya gibi bir oyun alanı sunuyor. Yaklaşık 10 bin metrekareye yayılan bu alanda çocuklar, pizzacıdan diş hekimine, tiyatrocudan itfaiyeciye her meslek dalının özelliklerini görüyor, zevkli yanlarını yaşarken, zorluklarını da deneyerek öğreniyor. KidZania büyüleyici atmosferiyle, yetişkinlere de “Şimdi çocuk olmak vardı”, dedirtiyor.

Dünya genelinde 13. ülke ve 16. merkez olarak Acıbadem, Akasya’da Türkiyeli çocuklara merhaba diyen KidZania, açıldığı Mart ayından bu yana yoğun ilgi görüyor. Sadece çocukların değil, yetişkinlerin de aklını başından alan konseptiyle “küçükleri eğlendirirken öğreten” bir yer olan bu büyüleyici mekânı, KidZania Türkiye Genel Müdürü Lara Sayınsoy Dorner’den dinledik.

KidZania son zamanlarda herkesin dilinde. Nedir bu KidZania bize biraz anlatır mısınız?

LARA SAYINSOY DORNER KidZania Meksika çıkışlı uluslararası bir proje. 1999’da Santa Fe’de kurulmuş. Biz 13. Ülke ve 16. şehir olduk. Bir hafta sonra da Cidde’nin açılışına katılacağız. Ondan sonra sırada Sao Paolo var. Yakın zamanda başta Avrupa olmak üzere 20’yi aşkın ülkede KidZania açılacak. İlk olarak Güney Amerika’da yayılmış bir proje KidZania.

Çok başarılıdır Japonya’da KidZania projesi. Bu arada Arap ülkeleri de çok ilgi duyuyor. İran’dan da ilgi var. Bizim açılmamız Avrupa’nın çok işine geldi çünkü her KidZania açıldığında açmak üzere olanlar gelip ziyaret ediyorlar. Bizim deneyimlerimiz onlar için de önemli.

Çocuklar KidZania’ya girdiklerinde nasıl vakit geçiriyorlar?

İçeride 60’ın üzerinde oyun alanımız, 80’den fazla meslek grubumuz var. Çocuklar burada ilgi duydukları alana yönelip hem eğlenerek hem de öğrenerek vakit geçiriyorlar. Bu tür bir aktivite sadece çocuklar için değil anne babalar için de bulunmaz değerde. Çünkü çocuklar güvenli bir ortamda, hiç sıkılmadan vakit geçiriyorlar. Öyle ki beş saatlik süre dolduğunda ve artık eve gitme vakti geldiğinde çocuklar gitmek istemiyor.

Anne babalar çocuklarının başında durmak zorunda mı yoksa içeri bırakıp ayrılabilirler mi?

KidZania çok güvenli bir yer. Çocuklara da velilere de içeri giriş yaptıkları anda birbiriyle iletişim halinde olan bileklikler takılıyor ve ebeveyn çocuğunun ne yaptığını, hangi aktiviteye katıldığını anında görebiliyor. Bizim isteğimiz anne babaların çocuklarını özgür bırakıp rahatça alışveriş yapması, kahve içmesi. Çalışan anne babalar için bu çok büyük bir lüks.

Çocuklar burada zamanın nasıl geçtiğini anlamıyor. Başka bir aktiviteye katıldıklarında en fazla bir saat içinde sıkılıyorlar, dikkatleri dağılıyor oysa burada yapacak o kadar çok şey var ki sıkılmaları mümkün değil. Bazen çocuklar yerine anne babaların aktivite sırasına girdiklerini görüyoruz biz şimdi bunu tamamen kaldırdık çünkü oyun alanı çocuklara ait ve beklemek de onun bir parçası.

Çocuklar burada nasıl pizza yapmayı, para kazanmayı ya da kırmızı ışıkta durmayı öğreniyorsa sırada beklemeyi de öğrenecek.

Eskiden çocuklar doktorculuk, öğretmencilik oynardı. KidZania bunu günümüzün koşullarına uyarlayan bir yer mi?

Günümüzde artık hayat o kadar zorlaştı ki anne babalar çok uzun saatler çalışıyor ve çocuklarına belki eski zamanların ebeveynleri kadar uzun vakit ayıramıyorlar. Kalan kısıtlı zamanın iyi değerlendirilmesi de çok önemli.

İşte o noktada KidZania devreye giriyor. Bir de bilgi çok önemli. İnsanlar çocuklarının artık çok küçük yaştan itibaren öğrenmesini, bilgiyle haşır neşir olmasını istiyor. Oyunun bile bir amacı olmalı. Biz burada tam da onu yapıyoruz. Çocuklar burada mesela çikolata yapıyor ama onlara o sırada çaktırmadan kakao maddesinin ne olduğunu, nereden geldiğini de öğretiyoruz.

Ya da meslek seçimlerine göre eğilimlerini öğrenebiliyoruz. Bu da ebeveynlere çocuklarının yeteneklerini ve ilgi alanlarını görmeleri açısından fırsat sağlıyor. Mesela annenin hiç haberi yok ama meğerse çocuğu harika pizza yapabiliyormuş. Bunları görmek çok önemli.

KidZania adeta bir “ülke” değil mi? Kendi parası var, kendi selamlaşma biçimi var…

Evet, mesela ben de buranın valisiyim. Biz burada çocuklar için çalışıyoruz. Burası onların ülkesi. Kidzos paralarımız vardır. Bağımsızlık Bildirge’miz vardır, haklarımız vardır. Çocuklar aktivitelerde KidZos kazanırlar ve başka aktiviteler için ya da KidZania dükkânından alışveriş etmek için bu paraları kullanırlar. Bu çocukların para harcama alışkanlıklarına da yansıyor. Parayı nasıl kullanacaklarını öğreniyorlar bu sayede.

Çocuklarla çalışmak, daha doğrusu çocuklar için çalışmak nasıl bir duygu? Fazladan sorumlulukları var mı?

Var doğal, ama fazladan zevkleri de var. Bir kere inanılmaz eğlenceliler, bizler onlardan öğreniyoruz. Çok öğreticiler. Çok dürüstler. Normalde müşteri memnuniyetini ölçmek kolay değildir ama çocuklar çok dürüst oldukları için sevdikleri şeyi de sevmediklerini de anında belli ediyorlar. Bu da bizim kendimizi geliştirmemiz için inanılmaz önem taşıyor. Sonuçta burası onlar için var, onların eğlenmesi ve öğrenmesi için. Dolayısıyla nasıl olması gerektiğine de onlar karar verecek. Çok yakında bir KidZania kongresi düzenleyeceğiz ve kongre üyeleri tamamen çocuklardan oluşacak.

Biz onların söylediklerini not edeceğiz ve KidZania’yı daha iyi hale getirmeye çalışacağız.

KidZania Kasabası her ne kadar ortak temalarda dizayn edilse de farklı kültürlerde, farklı biçimlerde karşımıza çıkabiliyor. İstanbul’dakinde bu fark nedir?

Bizler Türkiye’de kurulmuş bir KidZania olarak kültürümüzü yansıtan bir kasaba kurmaya dikkat ettik. Mesela bir Kapalıçarşı’mız var. Orada çocuklar kendi kokularını oluşturabiliyor, hediyelik eşyalar alabiliyor. Onun dışında sponsorlarımız da tabii Türkiye’de olduğumuzu hissettiriyor. Burası bir “ülke” olduğu için mesela giriş konseptimiz havaalanıdır.

Gişedeki arkadaşlarımız THY çalışanları gibi giyinmiştir, çok yakında da pasaportlarımız çıkacak ve bunu alan çocuklarımız farklı ayrıcalıklara sahip olacak.

En sevilen aktivite hangisi?

Gizli Ajan. Çocuklar burada lazer ışıklarının arasından geçip bir parkur tamamlıyor ve onlar için bu büyük zevk. Onun dışında itfaiye, pilotluk, inşaat alanı, kasiyerlik, hamburger yapımı da çok ilgi gören meslek alanlarımız. Özellikle doğum günlerinde şahane oluyor. Çocuklar için dizayn edilmiş dans alanında çocuklar diledikleri gibi dans ediyor.

Bu arada KidZania doğum günleri düzenlemek için harika bir yer. Çocuklar evde yapılan doğum günü partilerinden bir süre sonra sıkılıyor. Üstelik anne babalar için de zor bir şey evde ya da bir mekânda doğum günü düzenlemek. Çocukların ilgisini canlı tutmak, o kadar çocuğa yetişmek.

Oysa burada çocuklar seçtikleri bir alanda mumlarını üfleyip pastalarını yiyor sonra diledikleri aktivitelere katılabiliyor. Anne babalar da rahatça gezip alışveriş yapabiliyor.

İmkânı olmayan çocuklar için projeniz var mı? Türkiye’de başka şubeler açılacak mı?

Bizim KidZania olarak en önem verdiğimiz konulardan biri de bu. Kimsesiz çocuklar için, engelli çocuklar için, imkânı olmayan çocuklar için de çalışıyor, onların da bu eğlencelerden yararlanmasını sağlıyoruz. Başka şube düşünüyoruz.

Ankara ve İzmir için çalışmalarımız var…